Een engel zijn kunnen we allemaal

Een engel bezoekt Maria. De engelen zingen in de hemel ‘Ere zij God’. Een engel – angelo – is letterlijk een boodschapper. Dat is poëtisch bedoeld. Want engelen zie je niet vliegen als wezens met vleugels. Terwijl er wel degelijk engelen zijn! Mensen kunnen de ervaring hebben dat God tot hen spreekt, of dat ze iets ervaren van God via een engel – een mens die ze met gemak als engel aan zouden kunnen duiden. ‘Je bent een engel’, zeggen ze dan. Met een engel raakt de hemel de aarde even aan.

Wonderlijk hoe in de verhalen rond kerst het een aan- en afvliegen is van engelen. Maria hoort van een engel dat zij zwanger zal worden en een goddelijk kind zal baren. De oude priester Zacharias is met stomheid geslagen als een engel hem in de tempel bezoekt. En de herders in de kerstnacht treffen een engel, en even later zelfs een heel engelenkoor. Engelen en kerst horen bij elkaar.

Het donker van december doet mij in dit coronajaar meer dan anders verlangen naar warmte en het licht. Komt het doordat wij al sinds maart op aanrakingsrantsoen zijn gezet? ‘Alzo ver’ van elkaar, steeds op anderhalve meter afstand? In de kerstnacht komen de engelen ‘van alzo hoge, van alzo veer’. Want dat is wat engelen doen: ze overbruggen die anderhalve meter en spreken warme woorden uit de hoge. Over vrede op aarde, en mensen van het welbehagen. In de kerstnacht zijn dat geen goedkope woorden. Jozef en Maria hadden het niet gemakkelijk.

Ook in hun tijd waren er overheidsmaatregelen. Je moest je opnieuw inschrijven, en dan hoogzwanger op weg naar de andere kant van het land om te voldoen aan de opdracht van de keizer. Zeulen over bergen en door dalen. Doodmoe op de plaats van bestemming aankomen en ontdekken dat er geen plek voor je is in de herberg.

En dan bevallen moeten. Kind in doeken gewikkeld en een kribbe als wieg. Jozef en Maria zelf hebben nooit kerstdagen met warmte, licht, het gezelschap van vertrouwden, mooie kerstmuziek en een goed gevulde feesttafel gehad. Wel komen herders hen van engelen vertellen.

Kerst en engelen horen bij elkaar. Ik lees over het engelenproject in een aantal gemeenten in onze classis. Hoe in de donkere dagen voor Kerst er heel wat mensen zijn die behoefte hebben aan licht, troost of een hart onder de riem. En hoe er gelukkig ook heel veel mensen van goede wil zijn die de nood willen verlichten. Een lokaal engelenproject verbindt mensen met elkaar. Een prachtig initiatief! Want juist in deze tijd van afstand bewaren is er behoefte aan engelen die aan komen zweven. Daarom: engelen kom je niet zo vaak tegen, maar zélf een engel zijn kunnen we allemaal! En als je goed kijkt zie je ze ook nu af- en aanvliegen – de engelen. Sta maar eens stil en luister goed want dan hoor je hun vleugels ruisen, en in de verte hoor je zingen: Ere zij God in den Hoge, en vrede op aarde, in de mensen een welbehagen.

2020 was een bewogen jaar. Er was ziekte, verlies, verdriet en rouw. Anderen kampten lang met de naweeën van een coronabesmetting. En allemaal hadden we te maken met onvrijwillige beperkingen. Het zal een sobere kerst zijn, maar hopelijk wel een warme. Ik wens u van harte de aanraking en het licht van de engelen, en een gezegend kerstfeest en heil en zegen voor het jaar van onze Heer 2021.

In Christus verbonden
ds. Marco Luijk